Trời chuyển mùa, bắt đầu những cơn mưa đầu mùa, nhiều ao nuôi tôm có hiện tượng: tôm bị vàng mang, xưng mang, vểnh mang.
Nguyên nhân tôm bị hiện tượng trên do:
• Nguyên nhân gây bệnh trên tôm thẻ, tôm sú do Vibrio (Vibrio alginolitucus, Vibrio anguillarum và Vibrio parahaemolyticus.)
• Do đáy ao bị bẩn, chất lượng nước trong ao nuôi không tốt
• Thức ăn thừa phát sinh các loại khí độc NH3, NO2, H2S.
• Tôm nuôi với mật độ cao, tôm thiếu oxygen hòa tan
• Thiếu dinh dưỡng khoáng chất, nhất là khi độ kiềm thấp
• Sức khỏe của con giống không được tốt. Môi trường ao nuôi xấu tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh. Tôm có thể chết trước khi chuyển sang các bệnh khác: EMS, đen mang, phân trắng với cường độ cảm nhiễm cao
• Đáy ao + nước ao tồn tại hàm lượng phèn sắt và phèn nhôm cao bất thường.
Dấu hiệu nhận biết:
• Bệnh xuất hiện cả ở tôm thẻ và tôm sú. Khi tôm bệnh vỏ đầu ngực mỏng và không ôm sát mang. Nếu bệnh nặng mang vảnh lên như mủ lưỡi trai trên đầu tôm và có thể bị ăn mòn.
• Tôm nhiễm khuẩn có triệu chứng lờ đờ, bơi lội không bình thường. Vỏ nắp mang thì bị bong ra và vểnh lên, bị mòn tạo sắc tố màu đen, mang đen và một số tôm có vỏ sần sùi giống rễ tre.
• Các chân bơi và chân chèo có thể xuất hiện các đốm đỏ do quá trình gia tăng tổng hợp sắc tố, các đốt bụng có thể bị biến dạng nhẹ.
• Trong các trường hợp nặng hơn, có thể nhìn thấy các đốm đen trên vỏ đầu và bụng tôm. Thịt tôm bị chay cứng, tôm còi cọc, lột xác không được, không lớn được. Dẫn đến hao dần, chết và hao hụt trong ao tỉ lệ 50-100%.
Phương pháp điều trị
• Khi tôm mới thả thời gian ngắn có hiện tượng vảnh mang, đen mang, xưng mang đa phần do người nuôi cải ao và nguồn nước còn chưa tốt. Đất còn tồn lưu thuốc sâu, kim loại nặng hay thuốc diệt giáp xác do đó phải thay nước. Bà con sử dụng EDTA 4Na khử các hóa chất tồn lưu này, đánh vôi hạ phèn nâng PH, độ kiềm trước khi thả tôm. Bổ sung khoáng chất vào nước ao giàu ion canxi, phospho, kali, magie nhằm giúp tôm cứng vỏ nhanh, mau cứng vỏ, lột vỏ đều.
• Đối với bệnh vểnh mang trên tôm nhiễm khuẩn do Vibrio trong khi đang nuôi thì sử dụng chloramin B, Potassium Monopersulfate, PVP Iodine, Glutaraldehyde để diệt khuẩn. Tùy vào tình hình ao nuôi và đặc tính hóa chất mà người nuôi chọn sản phẩm phù hợp. Sau đó 48h sử dụng vi sinh chất lượng cao, cùng chế phẩm vi sinh EM gốc duy trì chất lượng nước tốt và giảm lượng chất hữu cơ, sạch đáy ao, ức chế khuẩn có hại.
• Thường xuyên kiểm tra thông số nước ao, phát hiện kịp thời các rủi ro để có phát đồ điêu trị sớm. Quá trình nuôi tôm là sâu chuỗi nhiều phương pháp xử lý vì từng giai đoạn nuôi sẽ có 1 phương pháp sử dụng hóa chất, vi sinh khác nhau. Do đó người nuôi cần chuẩn bị kỹ các nguyên liệu cần sẵn có trong quá trình nuôi để xử lý cấp tốc kịp thời khi có hiện tượng tôm bị sưng mang, đen mang, vểnh mang, vàng mang. Vì đây là dấu hiệu tôm suy yếu do môi trường ao xấu, không xử lý kịp thời, tôm sẽ chết, gây hoang mang và thiệt hại cjo bà con nuôi tôm.
Ngoài ra người nuôi cũng thường xuyên sử dụng Yucca , Edta 4na để hạ khí độc và cô lập kim loại nặng định kỳ 5-7 ngày 1 lần, đừng để có dấu hiệu mới bắt đầu sử dụng. Phòng bệnh hơn chữa bệnh là tốt nhất.
Chúc bà con mùa vụ bội thu.
Nguồn tham khảo: tài liệu khoa nuôi trồng thủy sản , ĐH Nông Lâm TP.HCM.